Flora of Iran

 کاملترین و معتبرترین مرجع فلور  ایران

     

English



معرفی مختصر هرباریومهای ایران (به ترتیب قدمت)

1 – هرباریوم دانشکده کشاورزی کرج

اروین گائوبا استاد اتریشی همراه با شاگردانش با جمع آوری گیاهان ناحیه کرج، اولین قدم را در تاسیس هرباریوم مدرسه عالی فلاحت (کشاورزی) برداشتند. دو تن از شاگردان گائوبا، حبیب الله ثابتی (1316) و عین الله بهبودی  در امر گردآوری گیاهان و تکمیل موزه با او همکاری داشتند. محققینی که در اداره آن و گردآوری گیاهان سهیم بوده اند:

اروین گائوبا، دکتر اسفندیار اسفندیاری، مهندس عین الله بهبودی، مهندس اسماعیل میردامادی، دکتر زین العابدین ملکی، دکتر حبیب الله ثابتی، دکتر محمد صانعی شریعت پناهی، دکتر حسین لسانی، دکتر جواد میمندی نژاد، مهندس محمد صادق فخر طباطبائی، دکتر فوزیه طاهباز، مهندس تیمور رمک معصومی.

 

2 – هرباریوم موزه تاریخ طبیعی ایران

در همان سالهائی که گائوبا در کرج به گردآوری گیاهان مشغول بود، آقای دکتر احمد پارسا استاد گیاهشناسی دانشکده علوم از سال 1316 به اتفاق بعضی از شاگردان خود به جمع آوری گیاهان تفرش و نقاط دیگر پرداخت. در سال 1324 موزه علوم طبیعی را با بودجه وزارت فرهنگ آن زمان در بخشی از ساختمان دبستان حکیم نظامی سابق تاسیس کرد و گیاهان را به آن مکان به منظور تاسیس "هربیه ملی"  انتقال داد. بدینسان پایه "هرباریوم موزه علوم طبیعی ایران" گذاشته شد. در 1333 این موزه به ساختمان دانشکده علوم دانشگاه تهران منتقل شد. در این سالها آقایان دکتر صادق مبین استاد گیاهشناسی دانشکده علوم، دکتر زین العابدین ملکی عضو هیئت علمی دانشکده علوم، دکتر علی زرگری، خانم بتول بغایری، خانم پریگل دادجو درهرباریوم فعالیت می کردند. در سال 1335 مسئولیت هرباریوم به آقای دکتر زرگری واگذار شد. در همان سال با تاسیس موسسه مطعالعات مناطق خشک در دانشگاه تهران گیاهان این موزه به موسسه مزبور منتقل گردید (از فسیلها و سنگها اطلاعی در دست نیست) و بدینسان نام "هرباریوم موزه علوم طبیعی" از میان رفت. آقای دکتر زرگری مسئولیت هرباریوم موسسه مطالعات مناطق خشک را تا 1340 به عهده داشت.

با انحلات موسسه مذکور، گیاهان هربایوم آن به دانشسرای عالی و سپس به دانشکده داروسازی دانشگاه تهران منتقل شد و مبنای هرباریوم آن دانشکده قرار گرفت. بدینسان هربایوم مزبور که حاوی تقریبا همه گیاهان مذکور در "فلور ایران" دکتر پارسا بود (از جمله نزدیک به 250 گونه جدیدی که وی از ایران برای فلور دنیا تشخیص داده بود و به نام خود او بود و نمونه اول آنها در موزه کیو (انگلستان) هنوز به عنوان تایپ وجود دارد) در این انتقال ها از میان رفت.

 

3 – هرباريوم وزارت جهاد كشاورزي

نام هاي قبلي: هرباريوم اوين، هرباريوم موسسه بررسي آفات و بيماري‌هاي گياهي


 


مجموعه ذخایر ژنتیکی رستنی‌های وزارت جهاد کشاورزی در سال 1324 تاسيس و تحت عنوان:
Herbarium Ministerii Iranici Agriculturae با شناسه IRAN"" در مجامع بين‌المللي و فهرست هرباريوم‌هاي جهان ثبت شده و شهرت جهاني دارد. علاوه بر ثبت جهاني، اين مجموعه ارزشمند در بهمن ماه سال 1387 به عنوان بيست و ششمين اثر ملي در فهرست ميراث طبيعي كشور به ثبت رسيده است. اين هرباريوم كه قديمي‌ترين هرباريوم در وزارت جهاد كشاورزي محسوب مي‌شود در بخش تحقیقات رستنی‌های موسسه تحقيقات گياه‌پزشكي كشور (ساختمان موزه) قرار دارد. در اين هرباريوم تا پايان سال 1393 حدود 200000 نمونه از گیاهان و 20000 نمونه از قارچ‌ها و گلسنگ‌های ایران نگهداری می‌شوند که مجموعه‌اي منحصر بفرد از قارچ‌ها، شبه قارچ‌ها، گلسنگ‌ها، گياهان گل‌دار، علف هرز، بازدانگان، سرخس‌ها، خزه‌ها و جلبك‌ها بويژه گونه‌هاي مرتبط با گياه‌پزشكي در کشور محسوب می‌گردد.

اين مجموعه ارزشمند و غني، از شش قسمت هرباريوم گياهان گل‌دار، مجموعه مرجع قارچ‌ها، هرباريوم تخصصي علف‌هاي هرز، هرباريوم گياهان بي‌گل، هرباريوم گياهان دارويي و آفتكش و كلكسيون ملي قارچ‌هاي زنده تشكيل شده است و كانون مطالعات تنوع زيستي رستني‌ها در كشور قلمداد مي‌شود.

 

از پيشكسوتان هرباريوم گياهان وزارت جهاد كشاورزي مي‌توان به دكتر اسفنديار اسفندياري، دكتر شاهسون بهبودي، دكتر قوام الدين شريف، دكتر موسي ايرانشهر، دكتر جعفر ارشاد، دكتر فريدون ترمه، مهندس محمود موسوی، مهندس فریده متین، اشاره كرد.

 

4 – هرباریوم دانشکده علوم دانشگاه تهران

بنیاد این هرباریوم در سال 1338 توسط آقای دکتر صادق مبین، استاد گیاهشناسی این دانشکده نهاده شد. از بدو تاسیس آقای دکتر احمد قهرمان با ایشان همکاری داشتند.

از دیگر اعضای این هرباریوم باید از آقایان والتر آغوستین سنگر و مرحوم آقای دکتر غلامحسین طریقی نام برد. همچنین خانمها بتول بغایری، پریگل دادجو و فاطمه سعید آبادی با این هرباریوم همکاری داشته اند.

از آن پس تا سال 1357 آقای دکتر احمد قهرمان با همکاری برخی از آن افراد به اداره و تکمیل این هرباریوم پرداختند که مبنای هرباریوم مرکزی دانشگاه تهران شد. اين مجموعه بخشی از هرباریوم مرکزی است كه از آن برای آموزش سیستماتیک گیاهی در بخش گیاهشناسی گروه زیست شناسی دانشکده علوم استفاده شده مي گردد.

 

5 – هرباریوم دانشکده داروسازی دانشگاه تهران (تصاویر)

بنیان این موزه گیاهی از 1341  با انتقال گیاهان هرباریوم دکتر پارسا به آن دانشکده نهاده شد. از همکاران آن هرباریوم، دکتر حسین گل گلاب، دکتر علی زرگری، بوده اند. در سالهای اخیر سرپرستی این هرباریوم با آقای دکتر غلامرضا امین از اعضای دانشکده داروسازی بوده است.یکی از جنبه های اهمیت این هرباریوم وجود برخی از نمونه های دکتر پارسا در آن است.

 

6 – هرباریوم موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع

 این هرباریوم بخشي از موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع كشور است که قبلا وابسته به وزارت کشاورزی، وزارت جهاد و اکنون وابسته به وزارت جهاد كشاورزي است.

هرباریوم کنونی از ادغام دو هرباریوم در سال 1358 بوجود آمد. یکی مجموعه پیشین موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع و دیگری هرباریوم باغ ملی گیاهشناسی ایران. هرباریوم اخیر در سال 1346 که موسسه گیاهشناسی ایران تشکیل یافت، با نام "هرباریوم ملی" کار خود را شروع کرد. سرپرستی هرباریوم در بدو تاسیس با آقای هوشمند فروغی بود. سرپرستی هرباریوم موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع از آغاز تاسیس با آقای مهندس پرویز باباخانلو بود.

از بدو تشکیل هرباریوم باغ گیاهشناسی ملي ايران در زمانهاي مختلف محققان متعددی در آن به همکاری و پژوهش اشتغال داشته اند:

آقايان دکتر حبیب الله ثابتی، مهندس هوشمند فروغی، مهندس منصور ریاضی، مرحوم دکتر وندلبو، دکتر رونه مارک خانم دکتر زیبا جمزاد، دکتر علی اصغر معصومی،  دکتر مصطفی اسدی،  مهندس عطاالله شیردلپور، دکتر ولی الله مظفریان، مهندس مصطفی قلی نوروزی ، مهندس محبوبه خاتمساز، مهندس فاطمه آقابیگی، مهندس خديجه اخياني، مهندس بهنام حمزه، مهندس رحمان آزادي، مهندس سيد رضا صفوي.

7 – هرباریوم مرکزی دانشگاه تهران (تصاویر)

این هرباریوم که در بهمن ماه 1367 رسما افتتاح شد، فعالیت علمی و تشكيلاتي خود را  از سال 1362 شروع کرده بود. بنبانگذار این هرباریوم مرحوم آقای دکتر احمد قهرمان استاد گیاهشناسی پردیس علوم  بوده و سرپرستی آن را تا سال 1386 به عهده داشتند. هسته اصلی گیاهان این هرباریوم بر اساس تدوین فلور رنگی ایران (طرح مشترك دانشگاه تهران و موسسه تحقيقات جنگلها و مراتع كشور) مي باشد که طرح آن از سال 1354 شروع شده و هم اكنون نيز ادامه دارد. در جریان اجرای طرح فلور رنگی ایران، گیاهان جمع آوری شده نامگذاری و به هرباریوم مرکزی منتقل می شوند. بخش دیگری از گیاهان هرباریوم مربوط به طرحهای مطالعات فلورستیکي و پوشش گیاهی هرباریوم مرکزی است که توسط محققين آن در مناطق مختلف اجرا شده اند. بخش دیگری از گیاهان هرباریوم مربوط به رساله های کارشناسی ارشد و دکتری است که توسط دانشجویان جمع آوری شده اند. ... (اطلاعات بیشتر)

 

اطلاعات مربوط به این بخش از منابع مختلف گیاهشناسی، ایندکس هرباریومها و بعضا مکاتبه و صحبت مستقیم با مدیران وقت هرباریومها تهیه شده است،
لطفا نظرات خود را با ایمیل
info [at] flora-iran.com در میان بگذارید

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Copyright©2011 flora-iran.com, All rights reserved.
Designed and Developed by: Netbaran.com